بدیهی است نیاز و احتیاج انسان به ایمان و باور قلبی که در نهایت منجر به آرامش و خودباوری در بشر می شود و به او عزت و کرامت می دهد امر مسلم و ضروری است و در واقع ایمان آن چیزی است که آدمی با آن زندگی می کند.

تولستوی که یکی از نویسندگان و متفکرین بزرگ قرن ماست درست همین ایده و نظر را دارد و در حقیقت مقصود او این است که ایمان بهترین سرمایه زندگی است که اگر انسان خدای ناکرده آن را از دست بدهد، یا حتی ضعیف و کمرنگ شود بزرگترین و مهمترین سرمایه زندگی را از دست داده است و از درون خالی و تهی شده قطعاً انسان بی ایمان احساس پوچی، درماندگی، حیرانی و پریشانی می کند چنین انسانی بی هدف است در تاریکی و ظلمت، گم گشته و گمراه است و در غفلت.

برای این انسان زندگی و حیات هیچ ارزش و مفهومی ندارد، او ناامید است و دائماً با خود درگیر و در جدال است و البته نقطه مقابلش انسان مومن و با ایمان با عزت است که سعادتمند است و اطمینان دارد احساس درماندگی نمی کند، پریشان و وامانده نیست. مومن هدفمند و به قدرت لایزال الهی وصل است به فضل الهی در این مبحث به آثار نیک فراوان ایمان و حس دینی می پردازیم.

البته بسیاری از چیزها را باید سرمایه زندگی به حساب آورد. سلامتی یک سرمایه زندگی است. امنیت هم همین طور، ثروت هم همین طور، علم و معرفت و دانایی همین طور، عدالت اجتماعی هم همین طور، داشتن همسر و فرزندان صالح، دوستان خوب و صمیمی و دلسوز، تربیت و بهداشت و خیلی از ظرفیت ها و نعمت ها و فرصت های پروردگار متعال که قابل احصاء و محاسبه نیست.

«و ان تعدو نعمت الله لاتحصوها»
(اگر نعمت های خدا را حساب کنید قابل شمارش نیست.)

که اگر هر کدام از این سرمایه ها نباشد نقصی و کمبودی در سعادت و کمال انسان ایجاد می شود. حال باید نیک بدانیم که قطعاً و یقیناً ایمان بالاترین و با ارزش ترین و باشکوه ترین سرمایه هاست. این سرمایه گرانمایه و گوهر ملک معنوی که با هیچ نعمتی و ظرفیتی قابل قیاس نیست، تا بدانجا که خداوند متعال می فرماید: «یا ایها الذین امنو هل ادلکم علی تجاره تنجیکم من عذاب الیم تومنون بالله و رسوله»

آیا شما را به یک تجارت و سرمایه بزرگ که شما را از عذاب دردناک نجات می دهد راهنمایی می کند و آن این است که به خدا و پیامبرش ایمان بیاورید.

و اگر خدای ناکرده ایمان نباشد مسلماً ما انسان ها در استفاده و بهره وری از این سرمایه های زودگذر دچار افراط و تفریط و زیاده روی شده که چه بسا منجر به هلاکت و نابودیمان می شود. مثلاً ثروت یک سرمایه زندگی است اگر انسان در استفاده و بهره برداری آن دچار حرص و طمع و زیاده خواهی شود در نتیجه هم برای خود و هم دیگران دردسر و مشکل، دلتنگی و ناراحتی ایجاد می کند.

اولین اثر ایمان این است که پشتوانه اخلاق است، اخلاقي که سرمایه بزرگ زندگی است بدون ایمان پایه و اساس درستی ندارد و ایمان ضامن اخلاق است. زیربنای همه اصول اخلاقی منطق همه آنها و سر سلسله همه خوبی ها، فضایل و مکارم مثل کرامت، احسان، شرافت، تقوا، عفت، امانت، راستی و صداقت و درستکاری، همدردی، دلسوزی مبتنی بر اصول خلل ناپذیر ایمان و اعتقاد به خداست.

بشر واقعاً دو راه بیشتر ندارد یا باید خداپرست و مومن باشد، یا خدای ناکرده خودپرست و منفعت پرست و از هوای نفس پیروی کند که موجب هلاکت است. یقیناً اگر خداپرست و با ایمان باشد، محرومیت ها و سختی ها را که در ظرف اخلاق متحمل می شود به هیچ وجه محرومیت نمی داند.

زیرا چه بسا در مقابل خوبی و احسان، بدی هم ببینید مخصوصاً در این مقطع از زمان برای مثال پولی به کسی قرض می دهید، یا او را در گرفتاری و مشکلی که برایش پیش آمده یاری و کمک می کنی به صورتهای مختلف زبان خیر می گذاری و در پرداخت بدهکاری ضامنش می شوی، خلاصه به صور مختلف خوبی می کنی، اما سرانجام به جای تشکر و قدردانی بی احترامی، دلتنگی و قدرنشناسی پیش می آید که البته با احساس و میل انسان کاملاً مغایرت دارد اما اگر انگیزه الهی و ایمانی برای رضای خداوند متعال باشد. انسان بر این باور و یقین و دلگرمی و اطمینان است که اجر و پاداشش را از خدا می گیرد.

خداوند متعال می فرماید: «ان الله لایضیع اجر المحسنین»
(خداوند اجر نیکوکاران را ضایع نمی کند.)

و البته اجر مضاعف هم دارد و همه بازیافت است و ذخیره آخرت.

به روز گذر اندیشه کن

پرستیدن دادگر پیشه کن

به نیکی گرامی و میازار کس

ره رستگاری همین است و بس

..........................................
نویسنده: میرهاشم فقیهی