دنیای جدید هرچند در زمینه ی پیشرفت امکانات و تکنولوژی برای بشریت فواید زیادی داشته است، اما یکی از ویژگیهای منفی آن غفلت زا بودن است و برای غفلت زدایی به دین نیاز داریم.

چیزی که می تواند غفلت را از بین ببرد، مسئولیت پذیری و ایجاد مسئولیت در زندگی است و چیزی که می تواند مسئولیت ایجاد کند، نگاه صحیح و درست به خدا و آخرت است. بنابراین باید ذهنیت و آگاهی خود را نسبت به خداوند و آخرت بالا ببریم. شناخت دقیق خداوند و بررسی آیات و نشانه های خداوند در آفاق و انفس می تواند زندگی ما را هدفمند نماید.

چقدر با شعار توحید که به واسطه ی آن وارد دین می شویم اشنایی داریم، خداشناسی فقط در ربوبیت خلاصه نمی شود بلکه باید بدانیم مسئولیت ما در قبال آن خدایی که ماه و خورشید و جهان هستی را آفریده است چیست؟ و کاری کنیم که خدا در محور زندگي ما قرار گيرد. و دين براي معرفي خداست .

خداوند در سوره بقره بعد از ايمان به غيب و كتابهاي آسماني در مورد آخرت فرمود (وَبِالآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ ). و نفرمود: (يؤمنون )، چرا كه يقين از ايمان بالاتر است. اگر ايمانمان به قيامت به درجه يقين برسد، اين يقين زندگي ما را تصحيح مي كند و ما را به كار خوب وا مي دارد و بازدارنده از كار بد مي شود.

ايمان به قيامت و تلاش براي آبادي آن به معني ترك دنيا نيست بلكه يكي از وظايف عبوديت انسان در اين دنيا آباد كردن زمين است (... وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا...).امام بخاري رحمة الله عليه در تفسير اين آيه مي فرمايد :"جعلكم عُمَّاراً" يعني : شما را آبادگران دنيا قرار داده است .

اما متاسفانه برخي دنيا را بر آخرت ترجيح مي دهند.

ناسپاسي انسان در دنياي مدرن

به عنوان نمونه در سوره ی عادیات می خوانیم (إِنَّ الْإِنسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودٌ:انسان نسبت به پروردگارش سخت ناسپاس است) و براي معالجه آن خداوند بعد از ذكر اين مشكل مي فرمايد :

(أَفَلَا يَعْلَمُ إِذَا بُعْثِرَ مَا فِي الْقُبُورِ) آيه حكايت از آن دارد كه اگر انسان متوجه اين قضيه (ايمان به آخرت )بود دچار ناسپاسي نمي شد. ايمان به آخرت براي غفلت زدايي انسان نقش دارو را دارد.چون ايمان به خدا و آخرت، از امور غيبي است. و دين تنها منبعي است كه مي تواند اين مسايل را به ما بشناساند. و به جز منابع ديني اسباب و وسايل ديگري در اختيار كسي نيست كه آن را برايمان تشريح كند.

نيازمندي بيشتر به دين در دنياي مدرن

در دنياي امروز نه تنها از دين بي نياز نيستيم بلكه بيشتر به آن نيازمنديم . تا ايمان به قيامت در زندگي ما نباشد مسئوليت پذير نمي شويم .

ايشان در ادامه گفتند: دين يعني مفاهيمي كه در كتاب و سنت آمده است .اما تديّن (دينداري ) عبارت است از: رفتار ما و شما، و شرط نيست كه تدين من و شما مثل هم باشد . دینداری انسانها با توجه به استعدادها و زمینه های مختلف بندگی متفاوت است.

در بخش پایانی صحبت به مسئولیت ما در دینداری پرداخته شده و در يك ترتيب منطقي گفته مي شود : شناخت و معرفت انسان مقدم بر شناخت و معرفت جهان هستي و خداست.

چه شناختي از انسان داريم ؟ به طور خلاصه مي توان گفت : انسان مخلوق برتر خداست كه مسجود ملائكه واقع شده است. پس وظيفه ماست كه شناخت درست و صحيحي از خودمان داشته باشيم . مسئولیت ما این است که اولاً بدانیم رابطه ی انسان مؤمن با خدا، مردم، زندگی، طبیعت و آخرت چیستت و سپس بر اساس آن درست عمل کنیم.

1- رابطه ما نسبت به خداوند رابطه ي بندگي است. (وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ)

2- رابطه ی ما با مردم : رفتار كردن با آنها بر اساس عدل و احسان است (إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ).

عدل يعني كسي كه به شما خوبي كرد شما نيز به همان اندازه به او خوبي كنيد ، ولي احسان عبارت است از: خوبي كردن فراتر از حد واندازه ي عدل .

3- رابطه ی ما با زندگی، رابطه ی ابتلا و آزمایش می باشد. (الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا)

4- رابطه ی ما با طبیعت، تسخیر و آباد نمودن آن می باشد. (وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ) (وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا)

5- رابطه با آخرت این است که بدانیم در روز آخرت باید جوابگوی رفتارمان باشیم. (ثُمَّ لَتُسْئلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ)

........................................
نویسنده: شیخ سعدالدین صدیقی