دکتر یوسف قرضاوی رئیس اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان در راستای حمایت از محمد مرسی رئیس جمهور منتخب و ابقای قانون اساسی فتوایی صادر کرد و از ژنرال سیسی و متحدانش خواست به منظور حفاظت از قانون و دموکراسی در عملکردشان تجدید نظر کنند.

متن فتوا به این شرح است:
الحمد لله، والصلاة والسلام على سيدنا وإمامنا محمد رسول الله، وعلى سائر إخوانه من الأنبياء والمرسلين، وعلى آلهم وأصحابهم ومن تبعهم بإحسان إلى يوم الدين.
این فتوا را برای تمام اقشار و گروههای مردم مصر صادر می‌کنم؛ تمام کسانی که الله را پروردگار خود، اسلام را دین و آیین و قرآن را پیشوا و چراغ راه خود قرار داده‌اند، به رسالت محمد(ص) ایمان دارند و شریعت اسلامی را با شمولیت، تکامل، توازن و میانه‌روی آن در حین بروز مشکلات و سرگردانی مردم، مرجع خود قرار می‌دهند.

بدیهی است که مردم بهتر و خالص‌تر از کتاب خدا و سنت رسول او چیزی نخواهند یافت. "ومن لم یجعل الله له نورا فما له من نور" کسی که خداوند نوری برایش قرار نداده باشد نوری نخواهد داشت.
این فتوا که بسیاری از علمای الازهر در مصر و علمای جهان عرب و اسلام و نیز علمای اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان که افتخار ریاستش را دارم با من اشتراک نظر دارند، به این شرح است:
مردم مصر سی سال-اگر نگوییم شصت سال- از انتخاب رئیس جمهوری که زمام امورشان را آزادانه به او بسپارند محروم بوده‌اند؛ تا این که خداوند متعال به آنان توفیق داد و برای نخستین بار توانستند با اراده‌ی خود رئیس جمهور انتخاب کنند و او هم کسی جز دکتر محمد مرسی نبود. مردم با او پیمان بستند و بر سمع و طاعت از او در سختی و آسانی و در رضا و ناخرسندی با او عهد کردند. تمام احزاب و گروهها از شهروندان و نظامیان و مسؤولان و عامه مردم زمام امورشان را به او سپردند و از جمله‌ی آنان شخص ژنرال عبدالفتاح سیسی وزیر دفاع و تولید نظامی در کابینه‌ی هشام قندیل بود. او نیز سوگند یاد کرده بود و در مقابل همگان بر سمع و طاعت از رئیس جمهور منتخب متعهد شده بود. یک سال را نیز بر این سمع و طاعت سپری کرد تا این که به ناگاه شاهد تغییر دیدگاه ایشان شدیم و خود را از مقام وزیر به بالاترین منصب رساند و در خود چنان قدرتی دید که رئیس جمهور قانونی را کنار زند، پیمانش را با او بشکند و به نفع گروهی از شهروندان که به زعم او از اکثریت برخورداند موضع گیری کند.
ژنرال سیسی و تمام کسانی که با او بوده‌اند هم به لحاظ قانونی و هم به لحاظ شرعی در این اقدام به خطا رفتند؛ از ناحیه‌ی قانونی رئیس منتخبی که به صورت دموکراتیک انتخاب شده بود، بدون بحث و جدل بایستیدوره زمانی مشخص خود را که چهار سال است، سپری کند؛ مادامی که توانایی انجام مسؤولیت را داشته باشد و علت و سببی مانعکار او نباشد. اگر اشتباهاتی داشته است خود به آنها اقرار کرده است و مردم و جریانهای سیاسی وظیفه دارند اشتباهاتش را تصحیح و با او از در خیرخواهی درآیند و صبر و شکیبایی پیشه کنند. با تمام این شرایط او رئیس جمهور همه‌ی مردم است. این که گروهی از اطاعت رئیس جمهور سر باز زنند، به خود اجازه دهند که بر مردم حاکم شوند، رئیس جمهور و قانون اساسی را باطل و رئیس و قانون جدیدی اختیار کنند، همه‌ی این اقدامات باطل و بی‌ارزش است؛ زیرا آنان حکومتی بر پا کرده‌اند که مردم در ایجاد آن دخیل نبوده‌اند؛ بلکه عهد خدا و عهد مردم را شکسته‌اند و تمام دستاوردهای آن انقلاب بزرگ و مردمی مصر را که چنین نظام دموکراتیکی را به وجود آورده بود، بر باد داده‌اند؛ نظامی که مردم سالها رؤیایش را در سر می‌پروراندند و ده‌ها سال سپری شد تا این که به بار نشست؛ بنابراین قانون اساسی و نظام دموکراتیک تمام این اقدامات غیرقانونی را مردود می‌داند.
از نظر شرعی نیز این اقدام قابل قبول نیست؛ شریعت اسلامی که مردم مصر آن را به عنوان مرجع خود در دولت شهروندی و نه دولت تئوکراسی و دین سالاری پذیرفته‌اند اطاعت از رئیس جمهور منتخب و قانونی و اجرای اوامر و رهنمودهای او در تمام مسایل زندگی را بر همه کسانی که به شریعت ایمان دارند و آن را به عنوان مرجع پذیرفته‌اند واجب می‌کند و آن هم دو شرط دارد:
شرط نخست: رئیس جمهور نباید مردم را به معصیت ظاهری و آشکاری که برای مسلمانان محرز است دعوت کند در این مورد احادیث زیادی وجود دارد که بخاری و مسلم و سایر ائمه از رسول خدا(ص) روایت کرده‌اند از جمله:
"اسمعوا وأطيعوا وإن استعمل عليكم عبد حبشي كأن رأسه زبيبة" گوش کنید و فرمانبری کنید حتی اگر برده‌ای حبشی که بر سر زخم دارد، بر شما امیر باشد[انس بن مالک].
"من رأى من أميره شيئا يكرهه، فليصبر، فإنه ليس أحد يفارق الجماعة شبرا، فيموت، إلا مات ميتة جاهلية"هر کس چیز ناخوشایندی از امیرش مشاهده کند باید صبر کند چرا که هر کس یک وجب از جماعت فاصله گیرد و بمیرد به مرگ جاهلی مرده است[ابن عباس].
"السمع والطاعة حق على المرء المسلم، فيما أحب وكره، مالم يؤمر بمعصية، فإذا أمر بمعصية، فلا سمع ولا طاعة"سمع و طاعت در رضا و ناخشنودی حق حاکم بر فرد مسلمان است تا زمانی که حاکم به معصیت دستور ندهد پس هر گاه به معصیت امر کند سمع و طاعتی در کار نخواهد بود[ابن عمر].
"إنما الطاعة في المعروف"طاعت و فرمانبری تنها در کارهای نیک است[علی بن ابی طالب].
و این تأکیدی بر رهنمود قرآن در بیعت رسول خدا با زنان است: "ولا يعصينك في معروف"نباید در هیچ کار نیک از تو نافرمانی کنند. حتی در یک مورد هم ثابت نشده است که محمد مرسی رئیس جمهور مصر یکی از شهروندان را به معصیت ظاهری فرا خوانده باشد بلکه تظاهرات و تعاملی را که در میدان تحریر شاهد بودیم از بزرگواری‌های محمد مرسی است.
شرط دوم: حاکم نباید به مردم دستوری دهد که آنان را از دینشان خارج و به کفر آشکار داخل کند؛ یعنی کفر صریحی که هیچ شک و شبهه‌ای در آن نباشد. این همان چیزی است که در حدیث عباده بن ثابت آمده است که می‌فرماید: "بايعنا رسول الله على السمع والطاعة وعسرنا ويسرنا وأثرة علينا، وألا ننازع الأمر أهله" قال: "إلا أن تروا كفراً بواحاً عندكم فيه من الله برهان"ما بر سمع و طاعت درسختی و آسانی با رسول خدا(ص) بیعت کردیم و این که در حکومت با حاکمانی که شایستگی دارند درگیر نشویم؛ و می‌فرماید: مگر این که کفر آشکاری مشاهده شود که نزد خداوند دلیلی بر کفر بودنش وجود داشته باشد[متفق علیه]. از اینجا به طور حتم روشن می‌شود که محمد مرسی رئیس جمهور قانونی کشور هیچ گاه به معصیت امر نکرده است و دچار کفر آشکار نیز نشده است بلکه او فردی باتقوا و متدین و مشتاق اطاعت از اوامر الهی بود.
بنابراین واجب است که او همچنان رئیس جمهور قانونی کشور باشد و هیچ کس از طرف مردم وکالت ندارد که او را برکنار کند. این ادعای ژنرال سیسی که به خاطر مصلحت مردم و جلوگیری از تقسیم شدن مردم به دو گروه چنین کاری را کرده است هیچ توجیهی ندارد و او نمی‌تواند بر ضد یک گروه با گروهدیگر تبانی کند. کسانی که ژنرال سیسی به آنان متوسل شده است نماینده مردم مصر نیستند بلکه بخش ناچیزی از مردم هستند؛ امام احمد طیب رئیس هیأت کبار علما- که من نیز جزو آنان هستم- در این مسأله با ما مشورت نکرده است و ما او را نماینده خود تعیین نکرده‌ایم که به نام ما سخن بگوید. او در تأیید مخالفت با رئیس جمهور قانونی کشور به خطا رفته است و این مخالف اجماع امت است. او در موضع خود به قرآن یا حدیث استناد نکرده است بلکه تمام قرآن و حدیث با رئیس جمهور محمد مرسی است. دکتر احمد طیب با علمای امت اسلامی که علم خود را به هیچ مخلوقی نمی‌فروشند مخالفت کرده است. او می‌گوید: به خاطر پذیرش امری که زیانش کمتر است چنین کرده است! چه کسی می‌گوید که برکناری رئیس جمهور قانونی و مخالفت با قانون اساسی که دو سوم مردم به آن رأی داده‌اند و سوق دادن کشور به بحرانی که جز خدا عاقبتش را نمی‌داند زیان کمتری است؟ این همان زیان بزرگتری است که کتاب و سنت و اقوال علمای امت ما را از آن برحذر داشته‌اند.
کاش دکتر طیب با مرسی نیز تعامل می‌کرد همان گونه که پیش از آن با حسنی مبارک تعامل داشت! این دوگانگی رفتار برای چیست؟ این کار جایگاه ازهر را که همواره در کنار مردم بوده است نه حاکم خودکامه،خدشته‌دار می‌کند.
از طرفی هیچ یک از قبطیان نیز، پاپ تواضروس را وکیل خود قرار نداده‌اند تا از جانب آنان سخن بگوید، برخی از همین قبطی‌ها با حزب آزادی و عدالت و دیگر احزاب اسلامی تشریک مساعی داشته‌اند. برادعی نیز نماینده حزب نجات ملی نیست و تنها گروه معدودی با او هستند؛ جریانهای مخالف مدعی نیستند که او نماینده‌شان است. اما کسانی که به نام حزب نور هستند تنها گروه اندک و شناخته شده‌ای از افراد هستند و تمام سلفیها و جماعتهای اسلامی و احزاب ملی آزاد و افراد آزادیخواه در مقابل چنین رویکردی که می‌رود کشور و حقوق مردم را به طور اسفباری نابود کند قرار دارند.
من از روی محبت و اخلاص از ژنرال سیسی و تمام احزاب و جریانهای سیاسی مصر و علمای جهان و تمام جویندگان آزادی و کرامت و عدالت می‌خواهم که بیایند برای یاری حق و بازگرداندن محمد مرسی به جایگاه قانونی خود و ادامه خیرخواهی برای او ید واحدی باشند؛ بیایید برای پیاده کردن طرحهای مفید و کارساز و برنامه‌های عملی که متضمن آزادی و دموکراسی ماست تلاش کنیم. بدانید که ما این دستاوردها را با نثار خون، به دست آورده‌ایم و نباید در حفاظت از آن کوتاهی کنیم. حسنی مبارک سی سال کشور را به فساد کشید، مردم را خوار و زبون و دارایی کشور را به یغما برد؛ سرمایه مملکت را به خارج تاراج کرد و اراذل و اوباش را برای حمایت از خود به کار گرفت و دیگر انواع فساد و خودکامگی را که مردم از او به خاطر دارند مرتکب شد تا این که کشوری خراب و ویران را برای متولیان پس از خود باقی گذاشت. با این وجود ارتش او را برکنار نکرد بلکه به او اجازه داد تا خود حکومت را به ارتش محول کند. ما که سی سال بر مبارک صبر کرده‌ایم چرا یک سال محمد مرسی را تحمل نمی‌کنیم؟ مشکل در نظام دموکراتیک نیست بلکه مشکل در کسانی است که آن را اجرا میکنند و اصلاح نظام یعنی این که به دموکراسی عمل کنیم نه آن را از پایبست ویران کنیم.
بر مصر حرام است که این گونه عمل کند و نسبت به قانون و رئیس جمهور منتخب و شریعت خداوند کوتاهی کند؛ این کار جز خشم و مجازات خداوند سرانجام دیگری ندارد: "ولاتحسبن الله غافلا عما یعمل الظالمون" گمان مبر که خداوند از اعمال ظالمان بی‌خبر است.
من از صمیم قلب تمام مردم مصر را خطاب قرار می‌دهم مردمی که دوستشان دارم و خود را جان نثارشان می‌دانم و هیچ مزد و پاداشی نیز از آنان نمی‌خواهم و تنها خاطر خدا را در نظر قرار می‌دهم؛ من از مردم ساکن خشکی و ساحل، شهرها و آبادیها، صحرانشینان و حومه شهرها، از مردان و زنان، پیران و جوانان، فقرا و ثروتمندان، کارمندان و کارگران، مسلمانان و مسیحیان، لیبرالها و اسلامگراها می‌خواهم برای حفاظت از دستاوردهای انقلاب، صیانت از آزادی و دموکراسی و رهایی از هر نوع خودکامگی همه در صف واحدی قرار گیرند و در این مهم به هیچ روی جانب حاکم مستبد اعم از نظامی یا غیرنظامی را نگیرند. این آفتی است که برخی امتها به آن گرفتار آمده‌اند در نیتجه آزادی شان را از دست داده‌اند و پس از سالها مبارزه توانسته‌اند آن را به جامعه بازگردانند.
پروردگارا مصر و مردم غیور این کشور را در پناه خود محفوظ دار و ما را به خاطر عملکرد بی‌خردان هلاک مگردان. آمین

یوسف قرضاوی رئیس اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان